Podpis za inna osobę – co może grozić za taką przysługę?
Zdarza się, że jesteśmy proszeni o podpisanie się na umowie, pokwitowaniu czy potwierdzeniu odbioru (np. przesyłki) za inną osobę. Czy takie postępowanie jest zgodne z prawem i czy coś nam za nie grozi?
Art. 270 kodeksu karnego wskazuje, że kto w celu uznania za autentyczny podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Należy zatem zastanowić się, czym jest dokument w rozumieniu kodeksu karnego. Z pomocą przychodzi art. 115 § 14 k.k., zgodnie z którym dokumentem jest każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest związane określone prawo, albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne.
Brzmi skomplikowanie? Najprostszym przykładem jest odebranie od listonosza listu poleconego – pokwitowanie odbioru cudzym nazwiskiem jest przestępstwem, za które grozi kara. Częstym tłumaczeniem w takiej sytuacji jest brak świadomości co do tego, że naruszamy prawo – ale nieznajomość prawa nie zwalnia nas od odpowiedzialności. Jeżeli zatem odbieramy korespondencję – podpisujmy ją zawsze swoim imieniem i nazwiskiem. Innym tłumaczeniem jest stwierdzanie, że osoba, za którą podpisaliśmy umowę czy dokument, o tym wiedziała albo nawet wyraziła na to zgodę. Taka okoliczność również nie zwalania z odpowiedzialności i nie ma żadnego znaczenia.
Dokument jest podrobiony zawsze, gdy nie pochodzi od tej osoby, w której imieniu został sporządzony. Pamiętajmy o tym podpisując umowy, oświadczenia, zobowiązania! Podpisujmy je tylko za siebie, nie za małżonka, nie za sąsiada, nie za koleżankę, ponieważ podpisanie dokumentu za inną osobę może przysporzyć nam wyłącznie kłopotów.
Oprócz odpowiedzialności karnej za sfałszowanie dokumentu przez podpisanie go za inną osobę mogą także powstać konsekwencje na gruncie prawa cywilnego.
O autorze artykułu
- Adwokat, członek Izby Adwokackiej w Łodzi,sędzia Sądu Dyscyplinarnego przy Izbie Adwokackiej w Łodzi. Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego w Łodzi. Specjalistka prawa karnego, cywilnego, konsumenckiego oraz w zakresie postępowań odszkodowawczych. Posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze prawnej klientów indywidualnych, przedsiębiorców oraz jednostek samorządu terytorialnego, prowadzi procesy sądowe i uczestniczy w negocjacjach ugodowych. Autorka regulaminów i procedur wewnętrznych. Współprowadząca szkolenia z zakresu antykorupcji i nieuczciwej konkurencji.
